Trabzon Ticaret ve Sanayi Odası (TTSO) Meclis Başkanı ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi M. Şadan Eren, TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu’nun ABD ziyaretine katıldı. 15-17 Eylül 2009 tarihlerinde Washington’da bir dizi görüşme gerçekleştirildi. Ziyaret programı kapsamında Hisarcıklıoğlu ve Eren, Beyaz Saray, Dışişleri Bakanlığı, ABD Kongresi, OPIC, IMF, Dünya Bankası, ABD Ticaret Odası ile görüşmelerde bulundu.  Dünya Türk İş Konseyi Amerika Komitesi ve ABD’de yerleşik Türk işadamlarıyla bir araya gelindi. Hisarcıklıoğlu, CSIS isimli düşünce kuruluşunda Küresel Ekonomik Sorunlar: Özel Sektör ve Çözümler konulu konferansta konuştu.

TOBB Başkanı Rifat Hısarcıklıoğlu İle birlikte ABD’ye Üst düzey Görüşmelerde Bulunan TTSO Meclis Başkanı Ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi M. Şadan Eren Burada Yapılan Görüşmeleri Değerlendirdi:  Obamalı ABD’den Türkiye’ye Güçlü Destek Var, Obama Şansı Türkiye Ekonomisini Daha da Güçlendirecek

ABD’NİN TÜRKİYEDEN İTHALATI ÇOK DÜŞÜK

TTSO Meclis Başkanı ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi M. Şadan Eren, ABD ziyareti ile ilgili yaptığı açıklamada, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun  görüşmelerde Türkiye ile ABD arasındaki ekonomik ve ticari ilişkilerin çok düşük düzeyde olduğunu vurgulanarak bunun geliştirilmesinin istendiğini bildirdi. Gelişmiş ülkelere ihracat yapan, kaliteli ve ürün çeşitliği bulunan Türkiye’nin, ABD ithalatında % 0.2 düzeyinde olduğu anımsatılarak, ABD’nin Türkiye’den ithalatını artırmasının önerildiğini iletti. TOBB’un bu konuda ABD’deki kuruluşlar ile ortak çalışmaya hazır ve destek olacağı kararına varıldığını, aktardı.

OBAMA TÜRKİYE’YE İLE İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİNE SON DERECE ÖNEM VERİYOR, BU SÜREÇ TÜRKİYE EKONOMİSİNİ GÜÇLENDİRMESİNİ BEKLENİYOR

BATI AVRUPA ÜLKELERİ EKONOMİDE HATA YAPARAK DÜNYA EKONOMİSİNİ ENDİŞE YARATIYOR

TÜRKİYE’NİN AB ÜYELİĞİNİ DESTEKLİYORUZ

Başkan M. Şadan Eren, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun  ABD Başkanı’nın Özel Danışmanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi Uluslararası Ticaret’Ten sorumlu kıdemli Direktörü David Lipton ile yapılan görüşmede, Obama’nın Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesini son derece önemsediği, bu sürecin Türkiye ekonomisini güçlendirmesini beklediklerini açıkladığını, söyledi.

Obama’nın danışmanı Lipton’un, ABD ekonomisinin toparlanmaya yönelik sinyallerin artması için çalıştıklarını, ancak bazı Batı Avrupa ülkelerinde yapılan hataların endişe yarattığını bildirdiğini iletti. Türkiye’nin AB ile olan güçlü bağlarının Türk ekonomisinin kırılganlığını artırdığını ifade ederek, “Türkiye’nin AB’ye üyeliğinin ABD Dış politikasının öncelikleri arasında bulunduğu”nun kaydedildiğini, belirtti.

BAŞKAN OBAMA TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN KESİN TALIMATI VAR

Başkan M. Şadan Eren, ABD Dış İşleri Bakanlığı müsteşarlık yetkililerini ile yapılan görüşmede, Başkan Obama’nın  kesin talimatları doğrultusunda hareket ettiklerini, Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye çalıştıklarını söylediklerini, aktardı.

ABD Dışişleri Müsteşarlığı yetkililerinin, Türkiye’deki yatırımlarda payı olan ABD’li firmalara destek verdiklerini açıkladıklarını iletti. Ayrıca, Türkiye’de yatırım yapmak isteyen ABD firmalarının veya ABD pasaportu olan Türklerin firmalarının yatırımlarına destek vermeye hazır olduklarını vurguladıklarını, bildirdi.

Başkan M. Şadan Eren, bu konuda ortak Türk-ABD ortak yatırımlarının destekleneceğini belirten OPIC Başkanı Dr. Lawrence Spinelli,,” Yapılması gereken şey, bu nitelikteki firmaları Türkiye’de yatırım yapmaya ikna etmek. Örneğin; bir Türk firması ABD firması ile Türkiye’de ortak yatırım yaparsa ve bu yatırımda ABD firmasının payı yüzde 24 olursa biz bu yatırıma destek sağlıyoruz. Hatta, bazı durumlarda bu oran daha aşağıya çekilebilmektedir. Bu fırsatı Türkiye’de birlikte anlatalım. Zaten, TOBB ve DEİK’le bu konuda bazı girişimlerimiz var. “ şeklinde görüş açıkladığını, söyledi.

KRİZ KESİNLİKLE GERİDE KALMADI,
2009-2010 İÇİN TÜRKİYE NİN MALİ AÇIĞI ÇOK

Başkan M. Şadan Eren, IMF Başkanı  Dominique Strauss-Kahn  ile yapılan görüşmelerde, krizinde gündeme geldiğini anımsatarak bu konuda ,”Krizin kesinlikle geride kalmadığı” uyarısında bulunduğunu, ifade etti.

“Özel tüketim hala çok düşük düzeyde. Özel tüketimin teşvike dilmesi gerekir. İşsizlik artışı ciddi sorunlar doğuracak” şeklinde, IMF Başkanı  Dominique Strauss-Kahn  görüşlerin öne sürdüğünü belirten Başkan M. Şadan Eren, , IMF Başkanı’nın” Gelişmeleri takip ediyoruz. Türk Hükümeti ile görüşmelerimiz devam ediyor. Orta vadeli ekonomik programı bekliyoruz. 2009-2010 için Türkiye’nin mali açığı çok. Birlikte çalışma isteği olursa elbette katkı sağlayacağız” şeklinde kendilerine açıklama yaptığını, aktardı.

TÜRKİYE’DE DOLAYLI VERGİLER SAĞLIKLI DEĞİL,
İSTİHDAM PİYASASI ÇOK KATI , HALA ÇÖZÜM BULUNAMADI

TOBB Başkanı Rifat Hısarcıklıoğlu ile ABD gezisine yönelik açıklamalarda bulunan Başkan M. Şadan Eren, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı Philippe Le Houerou’nun Türkiye’nin vergi gelirleri arasında dolaylı gelirlerin sağlıklı gelir oluşturmadığını belirttiğini, söyledi. Türkiye’de istihdam piyasasının çok katı olmasından dünya bankasının yakındığını bu konuya Türkiye’nin çözüm getirememiş  olduğu görüşünü paylaştığını, bildirdi.

FOTOĞRAF:

Başkan M. Şadan Eren, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ABD Başkanı’nın Özel Danışmanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi Uluslararası Ticaret’ten sorumlu kıdemli Direktörü David Lipton ile yapılan görüşmenin ardından birlikte anı fotoğrafı çekildi.

BAŞKAN M. ŞADAN EREN, HİSARCIKLIOĞLU İLE BİRLİKTE YAPILAN ABD GÖRÜŞME PROGRAMININ AYRINTILARININ ŞU ŞEKİLDE RAPORLAŞTIRILDIĞINI AKTARDI:

TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, ABD Yetkilileriyle görüşmelerde aşağıdaki hususları gündeme getirmiştir:

“Model Ortaklık”: ABD Başkanı Barak Obama’nın Türkiye ziyaretinde gündeme getirdiği ve “stratejik ortaklık” kavramının daha ileri aşamasını işaret eden  “Model Ortaklık” kavramının tanımlanması gerekir.

Ekonomik ve ticari ilişkiler. Türkiye-ekonomik ve ticari ilişkilerindeki gelişme, Türkiye-ABD ilişkilerinin gerisinedir. 200’ün üzerinde ülkeye ihracat yapan Türkiye’nin ABD piyasasındaki durumu son derece zayıftır. Oysa Türkiye’nin ihracatı içinde sanayi mamullerinin payı % 92  olup, bu ihracatın da % 65’e yakın bölümü gelişmiş ülkelere yapılmaktadır. Yani, Türkiye’nin kalite ve ürün çeşitliliği problemi yoktur. Ancak, ABD ithalatı içindeki payımız sadece %0,2 düzeyindedir.

Ekonomik ve ticari ilişkilerin zayıflığı, Türkiye-ABD ilişkilerine vatandaşların desteğini azaltmaktadır.

Türkiye-ABD İlişkilerinin geliştirilmesi, başta Türkiye’nin bulunduğu bölge olmak üzere, üçüncü ülkelerde de birlikte çalışmayı kapsamalıdır.

Türkiye’de ABD piyasası için, ABD’de de Türkiye’nin sahip olduğu potansiyel için ciddi bir bilgi eksiliği vardır. Bunun giderilmesi için TOBB-US Chamber işbirliğinde 2006 yılında uygulanan program benzeri çalışmalar yürütülmelidir.

Türkiye-ABD ilişkilerinin geliştirilmesi, GSP, QIZ ve ROZ gibi bir dizi alanda ABD tarafından imkânların oluşturulmasıyla doğrudan ilgilidir. GSP kapsamı genişletilmelidir. Bu konuda, ABD Kongresinde ciddi bir lobi çalışması yürütülmesi gerekir. ABD Kongresinde lobi denince de akla ilk gelen kuruluşların başında ABD Ticaret odası gelmektedir. Bu konuda birlikte çalışmalıyız.

ABD Kongresi’nde lobi yapma konusunda, ABD’de yerleşik işadamlarımıza da çok önemli görevler düşmektedir. TOBB tarafından DTİK bünyesinde gerçekleştirilecek faaliyetlere destek verilmeye devam edilecektir.

Dünyanın her bölgesinde ABD’li yatırımcılara finansman ve siyasi risk sigortası sağlayan ABD’nin bağımsız kuruluşu OPIC imkanları Türkiye’de daha iyi tanıtılmalıdır. Var olan operasyonlar artırılmalıdır.
G-20 girişimi son derece yerindedir. Ancak, bu girişimde reel sektörün görüşlerinin yer almasına imkan sağlayacak bir mekanizmanın oluşturulmamış olması ciddi bir eksikliktir. Bunun giderilmesi gerekir. Aksi halde korumacılık eğilimleri giderek daha fazla artış gösterecektir. DTÖ istatistiklerine bakılınca bu konuda son dönemde ciddi bir hareketlenmenin olduğu görülüyor.

ABD Yetkilileri tarafından gündeme getirilen hususlar:

David Lipton, ABD Başkanı’nın Özel Danışmanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi Uluslararası Ticaret’den sorumlu kıdemli Direktörü:

Başkan Obama, Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesi konusuna son derece önem veriyor. Bu süreçte, Türkiye’nin ekonomik olarak da güçlenmesini önemsiyoruz.

G-20’de Türkiye’nin yer alması, Türkiye açısından ve gelişmekte olan ülkeler açısından değerlendirilmesi gerekir.

ABD ekonomisinde toparlanma yönündeki sinyallerin daha da güçlü hale gelmesi için çalışıyoruz. Ancak, bazı Batı Avrupa ülkesinde yapılan hatalar dolayısıyla endişeliyiz. Zira, Türkiye’nin AB ile güçlü ekonomik bağları, Türkiye’yi de kırılgan hale getiriyor.

Piyasa ekonomisi ve serbest ve adil uluslar arası ticaret bizim için önceliklidir.

Türkiye’nin AB üyeliğini destekliyoruz. Bu, ABD dış politikasının önemli bir konusudur.

David Nelson, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı (V.)

Başkan Obama, Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesi konusuna son derece önem veriyor. Bu konuda kesin talimat verilmiş dudumdadır.

Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesini biz de sadece ikili düzeyde görmüyoruz. Bu açıdan ROZ (Yeniden Yapılandırma Fırsat Bölgeleri) yasasının Senato’dan onaylanması çok önemli bir fırsat olacaktır.

G-20’de reel sektörün temsil edilmemesi konusundaki şikayetinizi ben de haklı buluyorum. G-20’de kapalı kapılar ardında “bankaları kurtarıyoruz” imajı bizi de rahatsız ediyor.

TIFA ve EOK gibi ikili ekonomik ve ticari işbirliği için kurulmuş olan platformları reforma tabi tutarak tek ve işleyebilir bir platform haline getirmek istiyoruz.

Dr. Lawrence Spinelli, OPIC Başkanı

Başkan Obama’dan Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesi konusunda kesin ve açık talimat aldık.

OPIC olarak Türkiye’deki ABD firmalarının da payı olan yatırımlara destek veriyoruz. Ama, yararlanma oranı çok düşük.

Biz, Türkiye’de yatırım yapmak isteyen ABD firmalarının, veya ABD pasaportu olan Türklerin firmalarının yatırımlarına destek vermeye hazırız. Yapılması gereken şey, bu nitelikteki firmaları Türkiye’de yatırım yapmaya ikna etmek. Örneğin; bir Türk firması ABD firması ile Türkiye’de ortak yatırım yaparsa ve bu yatırımda ABD firmasının payı % 24 olursa biz bu yatırıma destek sağlıyoruz. Hatta, bazı durumlarda bu oran daha aşağıya çekilebilmektedir. Bu fırsatı

Türkiye’de birlikte anlatalım. Zaten, TOBB ve DEİK’le bu konuda bazı girişimlerimiz var.

Türkiye’de olduğu gibi, başka ülkelerde de aynı koşullardaki yatırımlara destek verebiliriz. Bu, TOBB’un Filistin’de kuracağı sanayi bölgesinde yatırım yapacak firmalar için de geçerlidir.

Dominique Strauss-Kahn, IMF Başkanı

Dünya ekonomisinde toparlanma yönünde (ABD, Almanya ve Fransa vb.) son dönem bazı olumlu işaretler var. Biz de bu nedenle büyüme oranı tahminimizde küçük de olsa olumlu yönde revizyon yaptık.

Ancak, kriz kesinlikle geride kalmadı. Hala alınması gereken tedbirler var.
. Özel tüketim hala çok düşük düzeyde. Özel tüketimin teşvike dilmesi gerekir.
. İşsizlik artışı ciddi sorunlar doğuracak

Türkiye konusunda ise,2001’den sonraki dönemde Türkiye ile iyi çalıştık.

Gelişmeleri takip ediyoruz. Türk Hükümeti ile görüşmelerimiz devam ediyor. Orta vadeli ekonomik programı bekliyoruz.

IMF olarak hiçbir ülkeye program empoze etmiyoruz. Anlaşma sağlarsak ve talep olursa birlikte çalışıyoruz. Biz kar kuruluşu değiliz.

Türkiye’nin önünde her durumda bazı önemli yapısal reforma konuları var. Belediye  harcamaları, sağlık harcamaları ve vergi reformu bunlardan en önemlileridir. Kayıt dışı ekonomi mutlaka ele alınmalıdır.

2009-2010 için Türkiye’nin mali açığı çok. Birlikte çalışma isteği olursa elbette katkı sağlayacağız.

Philippe Le Houerou, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı

Özel sektör Türkiye’de büyümenin motorudur.

Bütçe gelirleri içinde doğrudan gelirlerin payı azdır. Dolaylı vergilere dayalı gelirler, bütçe için sağlıklı bir gelir kaynağı değildir.

Kayıt dışı ekonomi; eğitim reformu, aktif iş gücü politikaları, yüksek işsizlikle mücadele birlikte çalışabileceğimiz alanlardır.

İstihdam piyasasınız çok katıdır. Fransa’dan bile daha katı bir istihdam piyasanız var. Örneğin, Fransa, geçici istihdam konusuna çözüm buldu. Siz bulamadınız.

Enerji politikası ve iklim değişikliği konuları, bizim de Dünya Bankası olarak önceliklerimiz arasındadır.

Dünya Bankası ihalelerinde Türk müteahhitlik sektörünün payı giderek artmaktadır.

Myron Brilliant, US Chamber Kıdemli Başkan Yardımcısı

TOBB ile bugüne kadar olduğu gibi bundan böyle de Türkiye’de, ABD’de ve üçüncü ülkelerde çalışma yapmaya hazırız. Var olan çalışmalardan mutluyuz.

İkili ilişkilerin geliştirilmesi açısından Kongre dahil ABD’deki her türlü girişiminizde size yardımcı olmaya hazırız.

ABD Yönetimi:
1- David Lipton, ABD Başkanı’nın Özel Danışmanı ve Ulusal Güvenlik Konseyi Uluslararası Ticaret’den sorumlu kıdemli Direktörü
2- David Nelson, Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı (V.)
3- Dr. Lawrence Spinelli, OPIC Başkanı
   Kongre:
1- Robert Wexler,  Kongre Dış İlişkiler Komitesi Avrupa Alt Komitesi Başkanı ve Turkey Caucus Eşbaşkanı
2- USAFMC Kongre Üyeleri ile Öğle Yemeği (Katılan üyeler: Stephen Cohen (D-TN) , Virgina Foxx (R-NC); Nick Rahall (D-WV), Dana Rohrabacher (R-CA)
  IMF-Dünya Bankası
1- Dominique Strauss-Kahn, IMF Başkanı
2- Philippe Le Houerou, Dünya Bankası Başkan Yardımcısı
   İş Dünyası
1- Myron Brilliant, US Chamber Kıdemli Başkan Yardımcısı
2- Brent Scowcroft, ATC Başkanı
Düşünce Kuruluşu (CSIS)
Küresel Ekonomik Sorunlar: Özel Sektör ve Çözümler