TTSO Meclis üyeleri İsmail Gençcelep, Muhammet Balta ve Sabit Sabır, Çek Kanunundaki yeni düzenlemelerle ilgili görüşlerini Ocak ayı Meclis toplantısında paylaştılar.
İlk olarak kürsüye gelerek konuyla ilgili açıklamalar yapan TTSO Meclis Üyesi İsmail Gençcelep, Çek Kanunu’nda yapılan değişiklerle çekin itibarının kalmadığını ve esnafı zor günlerin beklediğini savundu.
Dayanıklı Tüketim Malları ve Diğer Ev Eşyaları Ticareti Meslek Komitesi Meclis Üyesi İsmail Gençcelep, Çek Kanununda yapılan değişiklerle ilgili Meclis Üyelerini bilgilendiren bir konuşma yaptı.Kanun Tasarısının TBMM Genel Kurulu'nda kabul edildiğini belirten İsmail Gençcelep, “Artık çek borcundan dolayı kimse hapis yatmayacak. Çekte 2010 yılında yapılan değişiklerle beraber çekler kısım kısım ayrılmış ve her kişiye göre yeni karneler düzenlenerek 2011 yılı başından itibaren kullanılmaya başlanılmıştır” dedi.
Çekin vadeli satışlarda kullanılan bir ticari araç olduğunu kaydeden Gençcelep, 2010 yılında yapılan düzenlemeyle çekin mevcut itibarının pahada yükseltildiğini, yeni düzenlemeyle de itibarının kalmadığını söyledi.Merkez Bankası verilerine göre 2009 yılında 1 milyon 910 bin olan karşılıksız işlem gören çek sayısının, 2010 yılında yüzde 53 oranında azalarak 900 bin 272’ye, 2011 yılında ise yüzde 34 azalarak 594 bin 836’ya gerilediğini hatırlatan İsmail Gençcelep, şunları kaydetti:
“Mahkemelere intikal eden çek davası sayısında da azalma gözlenmektedir. 2000-2008 yılları arasında mahkemelere 466 bin 806 dosya gelirken 2009’da 82 bin 934, 2010’da 105 bin 643, 2011’de ise 47 bin 970 dava görülmüştür. Bu bilgiler ışığında yeni düzenlemeyle beraber çek artık vadeli satışlarda güvenli bir ticari araç olmaktan çıkmaktadır. Bugüne kadar çek hapis kararı yaptırımı ile çekler, ticari itibarı yüksek bir ticari araçtı. Yeni düzenlemeyle beraber hiçbir itibarı kalmamıştır.”
“Yeni düzenleme piyasalara tedirginlik getirecektir”
Yeni düzenlemenin piyasalara bir tedirginlik getireceğini savunan Gençcelep, “Bu tedirginlikten dolayı piyasalarda bir daralma görüleceğini düşünmekteyim. KOBİ seviyesindeki esnaf ve sanatkarların ürünlerini pazarlarken büyük sıkıntılar yaşayacaktır. Çünkü bu insanlar muhataplarından teminat ipotek isteyemezler, bu yasayla beraber dolandırıcılar ortaya çıkacaktır. Bu yasayla beraber sahaya legal olmayan aktörler inecektir. Alacağını farklı yöntemlerle tahsil etmeye zorlanacaktır. Esnaflar perakende sektörde de artık malını senetle açığa satan esnaf arkadaşlarımızda da aynı tedirginlik baş gösterecektir. Zira onlar da artık borcunu ödeyemeyen vatandaşın evine haciz gönderse bile bir üründen iki tana yoksa oda haciz işlemi yaptıramayacaktır” diye konuştu.Gençcelep, aynı daralmanın perakende sökterinde de yaşanacağını ve bu yasayla esnafı zor günlerin beklediğini sözlerine ekledi.
Muhammet Balta; “Yeni düzenleme alacaklıların mağduriyetini gidermemektedir”
3. Grup Plastik ve Kauçuk, Kimyasal, Kağıt, Metal ve Diğer Ürünlerin İmalatı Meslek Komitesi Meclis Üyesi Muhammet Balta ise Çek Kanunundaki yeni düzenlemeyle ilgili yaptığı konuşmada, alacaklı hakları konusunda çalışma yapılmasının faydalı olacağını söyledi.
Kendisinin de bir çek mağduru olduğunu dile getiren Muhammet Balta, “Yasa karşılıksız çek verenlerin hapisten kurtulmasını öngören bir şekilde çıkmış. Ama ben farklı bir mağdur tarafındayım. Malını satıp, çek alıp, alacağını tahsil edemeyen bir mağdurum. Ve şu anda benim birçok arkadaşım aynı şekilde. Çekini tahsil edemediğim kişi, kardeşinin, kızının, damadının bir başka kişinin üzerine şirket kurarak işine devam ediyor. Bunun 10 yıl çek alamama gibi bir endişesi yok. 20 yıl da vermeseniz ticari hayatını sürdürüyor. Üçüncü, dördüncü, beşinci şubesini de açabiliyor. Gerçek mağdur kim, biz hangi tarafta oluyoruz? Bu yasanın mahkemede yükleri azaltmakta, banka yükümlülüklerini çoğaltmak gibi olumlu yanları da var. Ama bizim mağduriyetimizi alacaklı olarak gidermemektedir. Odamızın özellikle alacaklı olanların haklarını da savunacak noktaya getirmesi noktasında çalışma yapmasının faydalı olacağını düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Sabit Sabır; “Çek kullanımı suistimal edilmemeli”
9. Grup Fındık ve Çayın İşlenmesi ve Ticareti Meslek Komitesi Meclis Üyesi Sabıt Sabır da aynı konu üzerine yerinden yaptığı konuşmada, çekin aslolan uygulamasının karşılığının zamanında yatırılmış olması gerektiğini ifade etti. Çek ve senet kullanımlarının piyasada suiistimal edildiğini belirten Sabır, bu nedenle de ortaya çıkan sorunlara üretilen çözümlerin işi daha da karmaşıklaştırdığını ifade etti.